Halverwege de dag zouden we geïnterviewd worden – drie kanshebbers tegelijk – en er zou een signeersessie zijn. Aangekomen bij het hotel waar mijn vriend en ik die avond zouden slapen, bleek het om het grootste hotel van Madurodam te gaan, maar dat kon ik alleen mezelf verwijten, aangezien ik het had uitgezocht. De lift was een pulserende tweepersoonsdoodskist met een bordje met de enigmatische tekst: ‘opgelet voor het niveauverschil bij het onderbreken van het lichtgordijn voor stilstand’. Aangekomen bij onze kamer bleek er een bed te staan dat de deur ervan weerhield geheel open te gaan, een unheimisch gangetje dat van kamer naar badkamer liep (hij moest namelijk om de liftschacht heen leiden) en een raam dat eigenlijk een nooddeur naar de brandtrap was die eigenlijk gewoon een opening in de buitenmuur was, omdat hij niet dicht kon. Gelukkig waren we al veel te laat en kon de eigenaardige staat van onze hotelkamer niet veel langer tot ons doordringen.

De regen was inmiddels opgehouden. We aten droge bolletjes die we in een Carrefour Express hadden gekocht, terwijl we zochten naar een bus die ons zou brengen naar het literair festival waar alles ging plaatsvinden. Het instappen duurde een tijd, omdat de smoezelige meneer voor ons ook de bus in wilde en geheel volgens de verwachting minuten deed over het vinden en overhandigen van de juiste muntjes aan de buschauffeur. Het was precies zo’n meneer waarvan je zou dénken dat het een dakloze is, maar die het niet is. Hij liet een euromunt vallen, wat hij misschien niet doorhad en die ik dus voor hem oppakte en teruggaf. En toen liet hij een twee-euromunt vallen, die hij ook al niet leek te missen, die mijn vriend oppakte en teruggaf. Toen hij had betaald liet hij weer een euromunt vallen en liep zonder verdere omhaal naar een zitplaats, terwijl mijn vriend met een zucht ook deze munt oppakte en teruggaf aan de man, die het muntstuk, net als bij de andere twee, zonder er speciale notie van te nemen aannam en in zijn jaszak stopte.

Enfin, we kwamen aan en er waren allemaal lekkere broodjes met beleg (die we niet aten omdat onze buiken gevuld waren met het droge brood van de Carrefour Express) en vriendelijke schrijvers en schrijfgerelateerde mensen. Het interview kwam – dat goed ging en waarvoor behoorlijk wat interesse was – en daarna moesten we aan een tafel gaan zitten voor het signeren – waar tragisch genoeg helemaal geen animo voor was – en toen was het nagelbijtende einde van de dag in zicht. Als je niets verwacht, is het superleuk en geweldig als je goed nieuws hoort (zoals je kunt lezen in mijn vorige column), maar als je niet per se verwacht te zullen winnen, maar dit wel écht tot de mogelijkheden behoort, is het best jammer om je naam niet te horen. De spanning valt weg, en de nominatie blijft dus gewoon een nominatie en zal zich nooit meer omzetten in een prijs en ook dat is jammer, al roept iedereen dat dit natuurlijk ook best een eer is.

Ik geloof dat ik het gebrek aan spanning na het bekendmaken van mijn niet-winnen nog het meest vervelend vind. En zo bedacht ik toen we hotelwaarts keerden dat dat is waarom ik schrijf. Omdat ik in mijn leven tegenwoordig vooral veilige en normale dingen doe – want dat wil je als er kinderen komen – creëer ik in mijn boeken andere levens. Levens met grote problemen en enge personages die idiote dingen doen. Of sympathieke personages die desperate beslissingen nemen.

Spanning dus. Rammelend onderweg naar vierhoog bedacht ik dat ik ons liftje met diens lichtgordijn voor stilstand nog wel eens kon gebruiken voor een verhaal. Of anders wel de open verbinding tussen bed en brandtrap. Of het gangetje dat me deed denken aan een rotsspleet. Of misschien zelfs wel de zwerver die zijn geld liet rollen. En dat is, op een bepaalde manier, natuurlijk ook best spannend.

Deze blog schreef ik voor de boekenwebsite Hebban.

En toen, plots, was er de mail. Dank de wetenschap voor de smartphone, zodat het zelfs in speeltuinen – tussen de wipkip en dat ene draaiding waarvan niemand weet hoe het heet – mogelijk is fantastisch nieuws te krijgen. Stiekem had ik er al op gehoopt, maar dingen waarop je hoopt gebeuren nooit en ik had de hoop dus alweer opgegeven. Maar daar was dan toch het blijde nieuws: Dogma was genomineerd voor de Bronzen Uil 2014, een Vlaamse prijs voor het beste Nederlandstalige debuut. Ik geloof dat het een paar minuten duurde voor ik me herinnerde dat ik in de speeltuin was en dat ik beter mijn kinderen van het dak van de trapauto kon te halen.

De rest van de middag verliep gestaag, parallel aan mijn dagdromen. Die avond, gewoon achter de laptop gezeten, kwam er een bericht van Twitter in mijn mailbox vallen. Het was een tweet van Athenaeum Boekhandel waarin vermeld stond dat er drie vrouwen op de tiplijst van de AKO-literatuurprijs stonden: Niña Weijers, Nina Polak en Anne Eekhout. Dat precieze moment waarop er iets fantastisch en onvoorstelbaar onverwachts gebeurt vind ik zó gek. Alle clichés zijn erop van toepassing: mijn hart stond even stil, terwijl het juist sneller ging kloppen én het maakte een sprongetje. Ook maakte mijn maag een buiteling die onprettig geweest zou zijn indien de oorzaak niet zulk fijn nieuws was geweest. Desalniettemin raakte ik een beetje misselijk.

Mijn hoofd probeerde zo snel als het kon het bericht te ontleden. Wie is de afzender? Athenaeum, een boekhandel in Amsterdam en Haarlem die het literaire nieuws op haar website goed bijhoudt. Conclusie: betrouwbaar. Wat staat er eigenlijk? Mijn naam wordt genoemd, samen met twee anderen. Er komt het woord ‘AKO-literatuurprijs’ in voor en het woord ‘tiplijst’. Uitzoeken: wat is een tiplijst? Natuurlijk zijn er vermoedens (was het niet een ander woord voor ‘longlist’, een term die de AKO zo sympathiek een Nederlands equivalent wil geven?), maar op een totaal onverwacht moment uit totaal onverwachte hoek de mededeling dat Dogma op de longlist van de AKO-literatuurprijs terecht is gekomen, zou wel erg onwaarschijnlijk zijn. Klikken op de link. Website van Athenaeum. Ja, daar sta ik, tussen Remco Campert en Tijs Goldschmidt. Echt? Nog even googlen dan maar. Kijk, de website van de AKO-literatuurprijs. Ja, verdomd. Daar staat het ook. Nog één dingetje in de zoekfunctie gooien, de woorden: ‘tiplijst’ en ‘longlist’.

En dan blijkt het toch echt waar te zijn. De tiplijst is gewoon de longlist. En ik sta ertussen. Met vierentwintig anderen. Uit meer dan 450 ingezonden boeken. Als één van de drie vrouwen. Als één van de twee debutanten.

En wat blijkt? Op zo’n moment doe je niet eens wat je had verwacht dat je zou doen. Ik ging niet ad hoc met vrienden de stad in om het te vieren. Ik trok ook geen fles champagne open en ik ging er niet eens direct over twitteren of facebooken.

Ik bleef thuis. Waar ik het nieuws liet zien aan mijn vriend. Waar ik mijn zus belde en mijn ouders. Waar ik in bad ging. Met een kopje thee. En waar ik na het bad naar bed ging. Waar ik niet sliep. En waar ik de volgende ochtend wakker werd en dus toch (even) bleek te hebben geslapen. Waar ik nog steeds verbijsterd en zo moe als na de doorwaakte nachten in de tijd dat mijn kinderen baby’s waren uit bed kroop om mijn kinderen aan te gaan kleden. En waar ik in mijn slaapshirt een trui over een weerbarstig kinderhoofdje sjorde en zielsgelukkig was. En een klein beetje misselijk.

Deze blog schreef ik voor de boekenwebsite Hebban.

Afgelopen februari is mijn debuutroman Dogma verschenen bij de Arbeiderspers. Als ik begin met tellen bij het allereerste flintertje van een idee dat uiteindelijk heeft bijgedragen aan de roman – en ergens op een avond ontstond toen ik samen met mijn vriend in zijn studentenappartement Rope van Alfred Hitchcock keek – heb ik er acht jaar over gedaan. Het boek bestaat uit 126.311 woorden. Delen we die door 8 jaar en dan door 52 weken, dan is dat een opbrengst van 303 woorden per week. Dat is nog niet de helft van deze blogpost. Dat is natuurlijk bedroevend weinig en helemáál niet opbeurend en inspirerend voor de eventueel aspirerende romanschrijvers en andere ondernemende lezers onder jullie. Om het wat te relativeren, zal ik vertellen wat ik in die jaren eigenlijk heb gedaan en wat ik ervan heb geleerd.

De eerste vier jaar was ik relatief ongebonden. Ik studeerde (maar niet hard) en woonde in het immer levendige Amsterdam (wat ervoor zorgde dat ik niet hard studeerde). In die jaren is het idee van Dogma geboren, maar dat idee is in de vier jaar daarna ernstig op de schop gegaan, waardoor lappen en lappen tekst in onze openhaard zijn beland (moet je trouwens nooit doen, er gebeuren heel verschrikkelijk stinkende dingen als je stapels bedrukt papier verbrandt in de openhaard). Laten we concluderen dat ik die eerste vier jaar een feitelijke productie van 500 bruikbare, uiteindelijk in het boek opgenomen woorden had.

De tweede vier jaar had ik eerst één, later twee kinderen. In de eerste twee van die latere jaren was ik geneigd het hebben van een baby en later een peuter als excuus te gebruiken om niet te kunnen schrijven. (Dit is een misconceptie, zoals we zo meteen zullen ontdekken.) Dus we kunnen veilig stellen dat er in die twee jaar slechts een woord of 500 bij zullen zijn gekomen.

Na de geboorte van mijn tweede kind, twee jaar geleden, heb ik dan toch eindelijk geleerd dat ik het beste functioneer als tijd een schaars goed is. Plots drong het simpele feit tot me door dat het schrijven niet ‘ook wel morgen kan’ maar nú moet, nu er oppas is en anders pas weer kan over een week of zo. Dit houdt de waarde van de tijd levendig.

Ik hou sindsdien ook erg van deadlines en van schema’s. Het liefst maak ik schema’s voor alles. Voor huishoudelijke taken zoals het doen van boodschappen en koken met regelmatig wisselende groenten en het liefst ook voor het onderhouden van sociale contacten en regelen van vakanties en voor nog heel veel meer. Nou is mijn relatie met schema’s niet ondubbelzinnig. Ik maak ze namelijk graag, die schema’s, maar ze naleven is een ander verhaal. Ik vermoed dat ik graag de schijn bij mezelf wek dat ik een geordend en hardwerkend persoon ben, of misschien heb ik soms zelfs de hoop dat ik in die richting te veranderen ben, terwijl ik in feite keer op keer mijn snor druk bij het uitvoeren van zelfbedachte taken op gezette tijden. Toch lijk ik in schrijfproductioneel opzicht het redelijk te doen op schema’s. Ik zal nooit op zakelijk niveau presteren ben ik bang, maar het geplande schrijfwerk verloopt – sinds de geboorte van mijn tweede kind – ongeveer volgens het zelfgemaakte schema. We kunnen dus eigenlijk wel stellen dat ik Dogma in twee jaar tijd heb geschreven. 1228 woorden per week. Dat klinkt helemaal niet slecht.

Gezien het relatieve succes van een schrijfschema, zou ik trouwens ook wel een literair schema willen hebben. En hoewel je heel goed een schrijfschema met hoofdstukken, karaktertrekken van personages, ja, zelf scenes kunt maken, is het vangen van mooie woorden, zinsoverschrijdende betekenissen en veelzeggende ideeën in een schema niet te doen. (Ik heb het geprobeerd.) En dan blijkt opeens hoe erg je bent aangewezen op je chaotisch lege digitale papier. Waar, als je heel erg je best doet soms best Iets Heel Moois op verschijnt, maar helaas veel vaker Iets Heel Lelijks. Er bestaat geen schema waar je kunst in kan stoppen. Of misschien: er bestaat geen kunst die je in een schema kan opdelen. Dus kijk ik weleens jaloers naar mensen die een baan hebben met duidelijke richtlijnen. Mensen die rijen mappen met tabbladen hebben staan in grote, gestructureerde archiefkasten en die mooie grafieken hebben die ze op het prikbord boven hun georganiseerde bureau kunnen hangen. Mensen die takenlijstjes hebben en na een ochtend hard werken mogen gaan afvinken waarna ze van zichzelf wel een latte macchiato verdiend hebben. Mensen die met elkaar en hun Blackberry’s vergaderen en samen oplossingen bedenken voor problemen en de uitkomst notuleren en daar dan de volgende vergadering naar terugverwijzen. Mensen die targets halen en chique moeten gaan lunchen met andere mensen die targets halen. Maar alles wat ik in het verleden heb gedaan aan dagbesteding heeft me geleerd dat ik bijzonder weinig talent heb voor zakelijke ondernemingen, voor socializen voor commerciële doeleinden, voor een gewone, normale baan met schema’s, kortom.

Dus ben ik schrijfster. En moeder. En mocht je de allerbeste tip willen om een boek te schrijven, of om iets anders te doen wat extreem tijdverslindend, moeilijk, dan wel praktisch onmogelijk lijkt, dan ben je nu, na acht jaar, bij mij aan het goede adres. Ik heb zelfs twee tips.

Deze blog schreef ik voor de boekenwebsite Hebban.